Een hond leren luisteren

Gehoorzaamheid

Gehoorzaamheid van de hond of het opvolgen van bevelen is uiterst belangrijk.

Het is belangrijk dat uw hond enkele basisbevelen, zoals 'kom!' en 'zit!' begrijpt. Hoe jonger een hond deze bevelen kent, hoe beter hij ze zal opvolgen op latere leeftijd.

Honden leren enkel van herhaling. Een commando dat lang niet meer geoefend werd zal de hond verleren.

Men kan de hond dingen leren op 2 manieren: belonen en bestraffen.

Het belangrijkste in de opvoeding van de hond is consequent zijn. Reageer altijd op dezelfde manier op een gedraging van uw hond. Indien u gemengde signalen geeft op hetzelfde gedrag zal de hond maar moeilijk kunnen vatten wat van hem verlangd wordt.

Een voorbeeld: de hond bedelt aan tafel. Het baasje berispt hem. De hond bedelt opnieuw, het baasje berispt hem opnieuw. Dit gaat zo nog enkele keren door, tot het baasje uiteindelijk toegeeft en de hond een stuk eten geeft 'om ervan af te zijn'. De hond heeft nu geleerd dat hij beloond wordt door aan te dringen.

Belonen

Indien men een hond die een gewenst gedrag uitvoert beloont, verhoogt de kans dat de hond dit gedrag opnieuw vertoont. Men kan een hond dus dingen aanleren door beloning.
Een hond zal eten (een snoepje), aandacht, strelingen en positief stemgeluid als beloningen opvatten. Als de hond het commando nog niet kent is het belangrijk om hem altijd te belonen als hij het juiste gedrag vertoont. Na een tijdje zal de hond de link gelegd hebben tussen commando en beloning. Daarna is het niet meer nodig om elke keer een beloning te laten volgen. Het is zelfs beter om er dan meestal geen meer te geven en slechts enkele keren met onregelmatige intervallen nog een kleine beloning te geven 'ter herinnering'.

Sommige mensen keuren het gebruik van snoepjes als beloning af omdat de hond dan het gedrag enkel vertoont om het snoepje te krijgen en niet voor de baas.
Naar de mening van deze auteur is er echter niets mis met deze methode. Een snoepje is meestal de grootste beloning voor een hond, waardoor zijn motivatie en leerbereidheid zullen toenemen.

Een voorbeeld: zindelijkheidstraining. U kunt de hond leren zindelijk te worden door hem telkens te belonen als hij zijn behoefte doet op de door u gewenste plaats.

Bestraffen

Men kan een hond niks aanleren door bestraffing. Men kan wel een ongewenst gedrag afleren met deze methode. Het is erg belangrijk om de bestraffing (of ook de beloning!) te geven binnen de 5 seconden nadat de hond het ongewenst gedrag heeft vertoond. Indien men langer wacht zal de hond de link niet meer leggen met de bestraffing en de handeling.

Een typisch voorbeeld: de hond heeft zijn behoefte in huis gedaan terwijl de baasjes er niet waren. Thuisgekomen stellen de baasjes vast dat de hond in huis heeft gedaan en berispen hem hiervoor. Soms wordt de hond zelfs letterlijk met de neus erin gewreven. De hond begrijpt niet waarom hij bestraft wordt omdat hij de link niet kan leggen tussen de straf en het gedrag. Veel baasjes werpen op dat de hond een 'schuldige blik' had tijdens de bestraffing. Dit is echter een verkeerde interpretatie. In werkelijkheid vertoont de hond onderdanig gedrag door zich klein te maken en likjes te geven. Erg onderdanige honden kunnen zelfs plassen, wat een zeer sterk signaal van onderdanigheid is in de hondenroedel. Door zich onderdanig op te stellen hoopt de hond dat de bestraffing stopt. De hond zal echter nooit de link leggen met de bestraffing en het ongewenste gedrag omdat de bestraffing veel te laat volgt. In sommige gevallen zal de hond leren dat indien het baasje uitwerpselen ziet, hij bestraft wordt. Sommige honden zullen om dit te vermijden de uitwerpselen opeten (coprofagie).
Het heeft dus enkel zin om een hond te bestraffen op het moment dat men ziet dat hij zijn behoefte doet in huis.

Bestraf de hond nooit met geweld. Betere methodes zijn berispingen (opspelen), verontwaardigd stemgeluid, een onaangenaam geluid of een waterstraal (zoals van de plantenspuit).

Enkele basisbevelen

• 'Kom!' of 'Hier!'
  Het belangrijkste is de hond NOOIT te bestraffen als hij naar de eigenaar komt. Veel eigenaars maken de fout de hond te berispen als hij niet van de eerste keer luistert. Dit heeft een tegengesteld effect: de hond leert hieruit dat hij bestraft zal worden als hij naar de eigenaar komt en zal de volgende keer met meer tegenzin naar het baasje toekomen als die roept.
  Op jonge leeftijd kan men de hond het beste aanleren te luisteren naar het gewenste commando (kies er 1! gebruik 'kom' en 'hier' niet door elkaar: dit kan alleen maar verwarring opwekken bij de hond). Laat uw puppy in de kamer spelen. Roep het commando dat u wil gebruiken en ga op de hurken zitten. De pup zal aangetrokken worden door uw gehurkte houding. Beloon de puppy uitbundig met de stem en eventueel met een snoepje. U kan de hond zo ook leren te komen als u zijn naam roept.
• 'Zit!'
  De hond leren zitten kan het makkelijkste met een trukje: neem een hondesnoepje en geef het commando 'Zit!' (de hond zal het nog niet begrjipen). Beweeg uw hand met het snoepje in over de kop van de hond, zodat deze de nek volledig achterover moet strekken als hij snoepje volgt. Als de hond niet meer verder naar achter kan kijken zal hij vanzelf gaan zitten. Geef de hond nu pas het snoepje.
  Denk eraan dat een commando makkelijker aan te leren is als de hond uit zichzelf de gewenste handeling uitvoert. Het op de achterste drukken tot hij wel moet gaan zitten is bijgevolg moeilijker te begrijpen voor de hond.
• 'Pootje'
  Het commando 'pootje geven' is vrij gemakkelijk aan te leren. Leer eerst de hond te zitten op commando. Eens hij dat kan kunnen we het pootje geven aanleren. Zwaai met een snoepje voor de neus van de hond. Laat hem zitten op commando. Geef het bevel 'pootje' en tik op de voorpoot van de hond ter hoogte van de binnenkant van het voetgewricht. Blijf tikken tot de hond zijn poot opheft (om van het vervelende getik af te zijn) en beloon hem direct als hij de voet opheft.

Welk bevel men ook wil aanleren: oefenen en blijven herhalen zijn de belangrijkste zaken om de hond goed te leren luisteren.